AA muhabirinin, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ve Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) datalarından derlediği bilgilere nazaran, Türkiye’nin toplam kömür rezervi yaklaşık 20,84 milyar ton düzeyinde bulunuyor.
Söz konusu kömür kaynağının 19,32 milyar tonunu linyit ve asfaltit, 1,52 milyar tonunu ise taş kömürü oluşturuyor.
Kömür, dünya birincil güç tüketiminde yüzde 27,2 hisseyle petrolden sonra ikinci sırada yer alıyor. Dünya elektrik üretiminde ise kömür yüzde 35,1 hisseyle birinci sırada geliyor.
Türkiye’de geçen yıl tüketilen 116,7 milyon ton kömürün 73,6 milyon tonunu linyit ve asfaltit, 37,3 milyon tonunu taş kömürü ve 5,8 milyon tonunu taş kömürü koku oluşturdu. Linyit, elektrik üretimi, sanayi kesimlerinde ısı elde edilmesi ve evsel ısınma hedefiyle kullanılırken, taş kömürü de termik santrallerde, kok fabrikalarında, demir-çelik endüstrisinde bedellendiriliyor. Geçen yıl linyitin yüzde 81,7’si, taş kömürünün ise yüzde 52,9’u termik santrallerde elektrik üretimi gayeli kullanıldı.
Uzmanlar, milletlerarası güç piyasalarında yaşanan kriz nedeniyle yükselen fiyatların ve Avrupa’nın Rus gazından bağımsız bir gelecek tasarlama uğraşının gelecek aylarda kömür tüketimini artırabileceğini öngörüyor.
KÖMÜR ÜRETİMİ 2021’DE 94 MİLYON TON OLDU
Bakanlık datalarına nazaran, Türkiye’nin elektrik üretimi 2021 sonu prestijiyle 334,7 milyar kilovatsaat olarak gerçekleşti. Bu devirde, elektrik üretiminin, yüzde 31,4’ü kömürden, yüzde 32,7’si doğal gazdan, yüzde 16,8’i hidrolik güçten, yüzde 9,4’ü rüzgardan, yüzde 4’ü güneşten, yüzde 3,2’si jeotermal güçten ve yüzde 2,4’ü öteki kaynaklardan elde edildi.
Türkiye İstatistik Kurumu bilgilerine nazaran, Türkiye’nin 2021 yılı satılabilir kömür üretimi 72,82 milyon ton linyit ve asfaltit, 1,24 milyon ton taş kömürü olmak üzere toplam 74,06 milyon ton olarak gerçekleşti.
Yerli kömüre dayalı elektrik üretimi (linyit-asfaltit-taş kömürü) 49,4 milyar kilovatsaat ile toplam elektrik üretiminin yüzde 14,9’unu oluştururken, ithal kömüre dayalı santrallerdeki üretim 54,8 milyar kilovatsaat olarak gerçekleşti ve bu sayı toplam elektrik üretimin yüzde 16,5’ini oluşturdu.
Türkiye’nin yaklaşık 102 bin megavata ulaşan şurası elektrik gücünün yüzde 20,7’si kömür kaynağına dayanıyor. Yerli kömüre dayalı şurası gücün toplam heyeti güce oranı ise yüzde 11,5 olarak hesaplanıyor. Konseyi gücün yüzde 31’i hidrolik güç, yüzde 24,8’i doğal gaz, yüzde 10,9’u rüzgar, yüzde 8,5’i güneş, yüzde 1,7’si jeotermal ve yüzde 2,4’ü ise öteki kaynaklardan oluşuyor.
Öte yandan, Türkiye güç kaynaklarını çeşitlendirmek için değerli adımlar atıyor. Pak kömür teknolojileri, farklı yakma teknolojilerinin geliştirilmesi ve bu teknolojilerle kömürün daha verimli kullanılması için Ar-Ge çalışmalarına büyük ehemmiyet veriliyor.
TEİAŞ bilgilerine nazaran temmuz ayı prestijiyle Türkiye’de 1 asfaltit, 46 linyit, 4 taş kömürü ve 16 ithal kömürle çalışan olmak üzere toplam 67 kömürle çalışan elektrik üretim santrali bulunuyor.
MTA datalarına nazaran Türkiye’nin en değerli 10 linyit havzası şöyle sıralanıyor:
1- Afşin – Elbistan – 4,64 milyar ton
2- Konya – Karapınar – 1,83 milyar ton
3- Tekirdağ – Malkara – 1,54 milyar ton
4- Eskişehir – Alpu – 1,45 milyar ton
5- İstanbul – Silivri – 1,1 milyar ton
6- Afyonkarahisar – Dinar – Dombayova – 941 milyon ton
7- Manisa – Soma – 861 milyon ton
8- Muğla – Milas – 750 milyon ton
9- Tekirdağ – Çerkezköy – 573 milyon ton
10- Afşin – Elbistan (MTA) – 515 milyon ton