İkinci el araba piyasası uzmanları gerek sıfır araç bulmakta sorun yaşanması gerekse de tüketicilerin bekleyip görme eğiliminde olması nedeniyle 2. el araba fiyatlarında düşüş beklemediklerini belirtti.
İkinci el otomotiv piyasası temsilcileri, pazarın ağustos ayında dingin seyrettiğini ve tüketicilerin “bekle-gör” moduna geçtiğini belirterek, fiyatlarda daha fazla düşüş beklemediklerini bildirdi.
Küresel sıkıntılardan kaynaklı olarak sıfır araçta bulunurluk sorunu devam ediyor. Piyasada istediği ya da rastgele bir sıfır araç bulamayan tüketiciler de ikinci ele yöneliyor. Bu talebin devam edip etmediği ve fiyatlarla ilgili beklentiler merak konusu oldu.
‘YÜZDE 32’LİK BÜYÜME KAYDEDİLDİ’
Otokoç Otomotiv İkinci El ve Filo Operasyonları Yöneticisi Birkan Çalışkan, yaptığı açıklamada, yılın birinci 6 ayında bir yandan 2. el pazarında talebin karşılanmasında zorlanılan bir periyoda tanıklık edilse de iş sonuçları açısından bir evvelki yılla karşılaştırıldığında yüzde 32’lik bir büyüme kaydedildiğini söyledi.
Talepteki kelam konusu yüksek seyrin bayram arifesine kadar devam ettiğini aktaran Çalışkan, “Bununla birlikte, bayram dönüşünden itibaren gerek kredi faizlerindeki yükselişler ve kredibilitedeki zorluklar gerekse yükselen fiyatlar tüketici taleplerinde bir ölçü düşüşe sebep oldu. Ağustos başı prestijiyle bakıldığında ise tıpkı durumda seyreden bir ikinci el pazarıyla karşı karşıya olduğumuzu söylemek mümkün” dedi.
Sıfır araç tedarikinde 2022 başından itibaren yaşanmaya başlanan sorunların, ikinci el piyasasında talebin, buna bağlı olarak da satış adetlerinin artmasını beraberinde getirdiğini anlatan Çalışkan, “Bununla birlikte temmuz ayında başlayan yavaşlama ve ağustos ayı başında da emsal ilerleyen talebe bakıldığında, artık bu tesirin ortadan kalktığını söylemek mümkün. Hakikaten değerli bir gösterge kabul edilen ilan sayılarındaki artış ve şu anda satışta olan ikinci el araç sayısının yaklaşık bir ay öncesine nazaran bile yüzde 20 daha fazla olması da ikinci el pazarında bir stok birikiminin başlamakta olduğunun bir göstergesi” diye konuştu.
‘ORTALAMA YÜZDE 7 FİYAT DÜŞÜŞÜ GÖZLENMEKTE’
İkinci ele yönelik talebin biraz yavaşladığını söz eden Çalışkan, “Bu da fiyatlarda belirli oranda bir düşüşü beraberinde getiriyor. Bakıldığında, temmuz ayı başından ağustos ayı başına kadar olan periyotta, pazarda ortalama yüzde 7 düzeyinde bir fiyat düşüşü gözlemlenmekte. Yüksek değişkenlik gösteren günümüz ekonomik kuralları içerisinde, önümüzdeki çok yakın periyoda ait bir öngörüde bulunmak pek de kolay değil. Bununla birlikte şu anda bilhassa satıcıların elinde daha evvelki yüksek maliyetlerle oluşmuş stoklar da ne yazık ki fiyatların çok fazla düşmesine imkan vermeyecektir görüşündeyim” dedi.
Sıfır araç fiyatlarında kura bağlı artışın da devam ettiğine işaret eden Çalışkan, “Önümüzdeki periyotta stok birikimine bağlı olarak aşağı hakikat birtakım fiyat hareketleri gerçekleşiyor üzere görünse de orta ve uzun vadede genel olarak makro iktisadın tesirleriyle fiyatların tekrar üste gerçek gitme potansiyeli taşıdığını düşünüyorum” sözünü kullandı.
Çalışkan, son periyotlarda tüketicide oluşan ÖTV’de düzenleme beklentisine ait ise “Düzenlenme sözüyle ‘ÖTV indirimden fazla ÖTV baremlerindeki bir güncelleme’ kastediliyor üzere düşünülebilir. Yetkililerce bu türlü bir barem düzenlemesi yapılması durumunda güncelleme oranına bağlı olarak kimi araçların da bir alt ÖTV dilimine düşmesi ve beraberinde de fiyatı bir ölçüde daha uygun hale getirmesi kelam konusu olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
‘TÜKETİCİLER BEKLE-GÖR SİYASETİNE GEÇTİ’
letgo Otomobil Operasyonlarından Sorumlu Genel Müdürü Tuluy Noyan ise 2. el oto pazarının temmuz ayının son haftasındaki ÖTV gündemiyle birlikte olağanın gerisinde seyrettiğini lakin gerek kurdaki hareketlilik gerekse ÖTV telaffuzlarının fiyatları süreksiz olarak etkilediğini söyledi.
“Piyasalar böylesi gündemlere karşı direnç kazandığı için tesiri de mevcut ortamda sonlu kalıyor” diyen Noyan, pazarda geçmişe kıyasla çok daha az yeni araç bulunduğu için arz olmayınca indirimin tesirinin de hudutlu olduğunu kaydetti.
Noyan, bu biçim gündemlerle tüketicilerin “bekle-gör” siyasetine ve pazarın da bir süre beklemeye geçtiğini fakat ağustos ayı içinde olağanlaşma beklediklerini bildirdi.
‘SEKTÖRÜ YATIRIM ALANI OLARAK GÖRENLER VAR’
Son periyotta olağan tüketicinin dışında ikinci el oto alım satımı yapan, bu dalı bir yatırım alanı olarak görüp hareket eden bir kitle oluştuğunu söz eden Noyan, “Son gündemle birlikte soğuyan pazara 2. el araç dalının oyuncuları yüzde 3-5 bandında bir indirime giderek cevap verdi. Başka yandan pazardaki gelişmeleri, sıfır araç girişleri ve fiyatlar açısından değerlendirdiğimizde, markaların yüzde 10’a kadar varan fiyat artışlarına gittiğini görüyoruz. Hasebiyle birinci şok tesiri atlatıldıktan sonra ikinci el oto pazarında yine bir yükseliş beklemek yanlışsız olur ” biçiminde konuştu.
Tuluy Noyan, 2. el fiyatlarında öngörülebilir müddette daha fazla düşüş beklemediklerini aktararak, şunları kaydetti:
“ÖTV düzenleme beklentisi pazarı çok süratli etkiledi. Bu şekil haberler anlık olarak pazara yansıyor. Satışlar pazar genelinde temmuzun son haftası prestijiyle düştü. Akabinde fiyatlarda yüzde 3-5 bandında kısmi bir gerileme oldu ve burada durdu. Lakin ağustos içerisinde normalize olmasını bekliyoruz. Öteki yandan pazardaki gelişmeleri; sıfır araç girişleri ve fiyatlar açısından değerlendirdiğimizde markaların yüzde 10’a kadar varan fiyat artışlarına gittiğini görüyoruz. Münasebetiyle birinci şok tesiri atlatıldıktan sonra ikinci el oto pazarında yine bir yükseliş beklemek gerçek olur.”
‘PİYASADA SIFIR ARAÇ OLMADIĞI DÜŞÜNÜLÜYOR’
2plan İcra Konseyi Lideri Orhan Ülgür de “Bayram öncesi başlayan sakinlik, otomotiv ve iktisattaki gelişmelerin tesiriyle ağustos ayında da devam ediyor. ÖTV indirimi beklentisi, döviz kurlarında son periyot yaşanan artış, kredilerdeki ulaşılmaz görünüm tüketicinin ‘bekle ve gör tutumu’ sergilemesine yol açıyor. 2. el firmalarının ellerindeki stok ölçüsünün artması ve işletmeden işletmeye yapılan ticaretin yavaşlaması sonucunda da yaşanan sakinlik arttı” sözlerini kullandı.
“Sebebi ne olursa olsun şu anda otomotiv piyasasında ‘sıfır araç yok’ algısı var” diyen Ülgür, anlık ya da birkaç günlük küçük oranlarda geri gelişler yaşansa da fiyatlarda genel gidişatın üst taraflı olacağını söyledi.
‘ÖTV’YE AİT AÇIKLAMALAR BEKLENTİ OLUŞTURDU’
Otoshops Genel Müdürü Melih Keyifli ise sıfır araç piyasasındaki tedarik sorunlarının direkt 2. el araçların fiyat ve talep artışlarına neden olduğunu, pazara yeni araç girememesi nedeniyle ikinci el araçlarda da çeşitliliğin periyot dönem azaldığını kaydetti.
Mutlu, “Talebin piyasada bulunan arzı karşılamaması sebebiyle fiyatlar yılbaşından bu yana yaklaşık yüzde 50 artış gösterdi. Yüksek model yılına ilişkin ikinci el araçların, sıfır araç fiyatları düzeyinde seyretmesiyle birlikte bayram sonrası tüketicinin satın alma eğiliminde sakinlik gözlenmeye başlandı. Temmuz ayı sonunda yapılan ÖTV’ye ait açıklamaların tüketicide beklenti oluşturmasıyla ağustosun başka aylara nazaran dingin başlamasına sebep olduğu söylenebilir” değerlendirmesinde bulundu.
Fiyatların tarafıyla ilgili beklentisini de paylaşan Memnun, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Talep azalmasına tüketicilerin bir kısmının ÖTV konusunda beklenti içinde olması, bir kısmının da krediye ulaşmakta zorlandığı ya da kıymetli finansmandan kaçınmasını sebep olarak gösterebiliriz. Taleplerde oluşan azalma devam ettiği sürece ikinci el araç fiyatlarında düşüşler gözlenebilir. Lakin döviz kurlarının tesiriyle yükselen sıfır araç fiyatları, ikinci el araçlarda talep ve fiyat artışını tekrar tetikleyecektir. Araç bulunurluğunun kısıtlı olduğu bir devirde yapılacak olan düzenlemenin sıfır araç piyasasına yansıması da sonlu olacaktır. İkinci el pazarında bu beklenti ile fiyatlar dengelenmeye başlamış ve tüketiciler için alım fırsatları oluşmaya başlamıştır.” (AA)