Türk otomotiv endüstrisinin birinci 6 aylık sonuçlarını ve otomotiv kesimindeki yeni gelişmeleri kıymetlendiren Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) İdare Şurası Lideri Cengiz Eroldu, global piyasalardaki gelişmeler, Avrupa pazarındaki daralmanın Türkiye’ye tesiri ve şimdiki iktisat siyasetlerine değindi.
“ARAÇ YETİŞTİREMEZKEN, ÖTV İNDİRİMİ TALEBİ GERÇEK GELMİYOR”
Enflasyonist baskı ve kur artışı paralelinde yükselen araba fiyatları nedeniyle yüzde 80’lik ÖTV diliminin altındaki model sayısı 10’un altına düştü. Türkiye’de 400 bin TL’nin altında hudutlu sayıda araç kaldı. Yüzde 45, yüzde 50 ve yüzde 70’lik ÖTV baremlerinin artırımlar karşısında fonksiyonunu yitirmesi hem tüketici hem de markalar tarafında ÖTV matrahlarında yeni bir düzenleme beklentisi oluşturmuştu.
Dünya gazetesinin haberinde görüşlerine yer verilen OSD Lideri Cengiz Eroldu’ya nazaran, arzın talebin çok gerisinde kaldığı ve ülke iktisadının vergi gelirlerine daha fazla gereksinim duyduğu bu devirde kısa vadede bir ÖTV indiriminin gündeme gelmesi mümkün görünmüyor.
Konuyla ilgili Eroldu, “Şu andaki ortamda biz gidip bir yandan mal yetiştirmezken, bir yandan da ‘ÖTV’yi indirelim’ demek yanlışsız gelmiyor bana. ÖTV konusunda en şimdiki bilgiye Maliye Bakanlığı sahip. Hangi vergi diliminde ne kadar araç satılıyor bizden daha yeterli biliyorlar. Şu anda da Türkiye’de muhakkak bir talep var. O talep bu kadar süratli devam ettiği surece ve bir de ülkenin mali bilançosunu düşündüğümüz vakit ÖTV indirimi çok rasyonel gelmiyor açıkçası. Lakin muhakkak bir noktadan sonra talep düşmeye başlayacak, o vakit husus kıymetlendirilebilir diye düşünüyorum. Bunu OSD İdare Kurulu’nda tartışmadık fakat bu benim şahsî fikrim bu yönde” diye konuştu.
“İLK YARI MÜSPET KAPANDI”
OSD Lideri Cengiz Eroldu, bu yılın birinci 6 ayın otomotiv açısından çok makûs geçmediğini tabir ederek, “Geçen yılın birebir devrine nazaran üretimimiz yüzde 1,5 arttı, kapasite kullanımımız yüzde 65’ten yüzde 67’ye çıktı. Geçmiş yılların gerisinde olsa da bir düzgünleşme var. İhracatta adet olarak yüzde 1,2, meblağ olarak pariteye karşın da yüzde 5,3’lük artış var. Bütün bu olumlu dataların yanında sadece Türkiye’deki otomotiv pazarı birinci yarıda yüzde 8,8 küçüldü. Gerçi bu da Avrupa pazarındaki düşüşe nazaran daha güzel bir sayı. Türkiye pazarı aslında Avrupa pazarlarından daha güzel sonuç gösterdi birinci 6 ayda” diye konuştu.
OSD’nin açıkladığı haziran ayı otomotiv sanayi datalarında araba üretimindeki artış dikkat çekti. Çip krizi nedeniyle aylardır üst üste daralma yaşanan, mayısta ise yalnızca 0,3 artış kaydedilen araba üretimi, haziran ayında yıllık bazda yüzde 38,7 artarak 86 bin 585 adet olarak gerçekleşti.
Toplam otomotiv üretimi ise haziran ayında yıllık bazda yüzde 26 artışla 135 bin 424 adet olarak gerçekleşti. Böylelikle, yılın birinci altı ayında araba üretimi, geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 8 daralarak yaklaşık 383 bin adet olurken, bu periyotta toplam üretim ise yüzde 1.5 artışla 649 bin 311 adet oldu.
“ÇİP KRİZİ GEVŞEDİ”
Çip tedariki konusunda negatif ayrışmanın son bulacağını öngören otomotivciler, mayıs ayında yılsonu maksatlarını bir ölçü üst çekmişti. OSD Lideri Cengiz Eroldu, o periyotta yaptığı açıklamasında bölümün yüzde 11-12 olan ihracat artış varsayımını yüzde 14- 24 aralığına yükseltildiğini, yüzde 8-15 aralığında öngörülen üretim artışı oranını ise yüzde 10-18’e çıkardıklarını açıklamıştı. Eroldu, piyasadaki tüm aksiliklere karşın bu gayesi koruduklarına dikkat çekerek, “İlk 6 aylık tablo da geçen yıla nazaran uygunlaştırmayı gösteriyor. Birinci 6 ayda materyal ve çipten kaynaklı üretim kayıpları fazla oldu Türk otomotiv endüstrinde ama ikinci devirde bunun biraz daha telafi edileceğini bekliyoruz” dedi.
“İKİNCİ YARI BİRAZ DAHA SIKINTI OLACAK”
Ancak ihracat pazarlarında yaşanan talep daralması ve Türkiye ekonomisindeki gelişmelerin dal açısından risk barındırdığını söz eden Eroldu, “En büyük pazar Avrupa’da çok büyük beklentiler yok. Avrupa’da artan enflasyon ve adetlerdeki düşme Türk otomotiv sanayi açısından ihracat bacağında bir kahır yaratabilir. Buna sırf ihracat bacağı olarak da bakmamak lazım iç pazarda da artan fiyatlar bir ölçü gevşemeye yol açacak üzere duruyor. Münasebetiyle ikinci yarı biraz daha sıkıntı olacak” dedi.