Akdeniz’deki istilacı tipler ortasında yer alan ‘katil yosun’, başta ‘denizlerin akciğeri’ olarak bilinen deniz çayırları olmak üzere birçok çeşidi tehdit ediyor.
Akdeniz’de son yıllarda yayılım gösteren istilacı tipler ortasında, balon balığı üzere balıkların yanı sıra kimi bitkiler de bulunuyor. Antalya Körfezi’nde birinci olarak 1995 yılında yalnızca bir noktada görülen, başka canlıların ömür alanlarını engellediği gerekçesiyle ‘katil yosun’ olarak isimlendirilen Caulerpa Taxifolia, bugünlerde 20 kilometrelik alanda yayılım gösterdi. ‘Katil yosun’, denizdeki birden fazla canlılarca da tüketilemediği için çok süratli yayılıyor.
Antalya Körfezi’nde 12 ile 35 metre derinlikleri ortasında görülen tıp, ürettikleri yüksek oksijen nedeniyle ‘denizlerin akciğeri’ olarak tanımlanan deniz çayırları (Posidonia Oceanica) için de tehdit oluşturuyor. Deniz çayırlarının etrafını kapatarak, fotosentez yapmasını engelleyen ‘katil yosun’, yerli yosun çeşitlerinin yerini almaya başladı.
KONYAALTI’NDA GÖRÜNTÜLENDİ
‘Katil yosun’un Akdeniz’e gelişi ve kısa süredeki dağılımı hakkında çalışma yürüten Akdeniz Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, belli istasyonlarda dalış yapıyor. Prof. Dr. Gökoğlu, yosunu son olarak Konyaaltı Sahili’nde yaptığı dalışta görüntüledi.
‘YERLİ TİPLERİN YERİNİ ALIYOR’
Akdeniz ekosisteminin hayvansal değişikliklerin yanı sıra bitkisel manada da değişiklikler olduğunu söyleyen Prof. Dr. Gökoğlu, “Antalya Körfezi’ne birçok yeni alg tipi geldiğini görüyoruz. Bu yosun tipleri yerli cinslerin yerini almaya başladı. Burada ‘katil yosun’ olarak isimlendirilen ‘Caulerpa Taxifolia’nın değişik cinsleri var. Buna misal birçok yosun cinsini Antalya Körfezi’nde görüyoruz. Bununla ilgili bir çalışma yürütüyoruz” dedi.
‘BİR NOKTADAN GENİŞLEDİ’
‘Katil yosun’un Antalya Körfezi’nde varlığını sürdürdüğünü belirten Prof. Dr. Gökoğlu, “İlk olarak Antalya Yat Limanı önünde tespit edilmiş. Projemiz dağılımını nereye kadar genişlettiğini tespit etmek adınaydı. Side ile Üçadalar ortasında bu tipi araştırdık. Aşikâr istasyonlarda kıyıdan 40 metreye kadar dalarak, araştırdık. Çeşidi şu an Lara Karpuzkaldıran ile Antalya Büyük Liman ortasında tespit ettik. Varlığını bir noktadan, bu kadar geniş bir alana yaydı” diye konuştu.
‘ÇOK SÜRATLİ DAĞILIM GÖSTERİYOR’
İstilacı cinslerin yerli alg tiplerinin yerini almaya başladığını vurgulayan Prof. Dr. Gökoğlu, “Bunlar ‘işgalci tür’ olarak isimlendiriliyor. Çok süratli gelişip, öbür cinslerin üzerlerine çıkıyor. Birtakım yerli alg tiplerimizin yok olmaya başladığını görüyoruz. Deniz çayırları olan Posidonia çayırlarımızın üzerine çıkarak, fotosentez yapmalarını engelliyor. İçerdikleri kimyasal unsur nedeniyle bu tipleri çok fazla tüketen canlı yok. Öteki canlıların ömür alanlarını engelliyor. Tüketen canlılar da olmadığı için çok süratli dağılım gösteriyorlar” tabirlerini kullandı. (DHA)